ไข้เลือดออก ป้องกันได้! 5 วิธีดูแลตัวเองและป้องกันยุง - บทความโดยแพทย์

          ไข้เลือดออกเป็นโรคที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสเดงกี ซึ่งมียุงลายเป็นพาหะนำโรคเข้าสู่ร่างกาย หากได้รับเชื้อไวรัสนี้อาจจะทำให้เกิดอาการไข้สูง ปวดตามกล้ามเนื้อและข้อ ปวดศีรษะ ปวดรอบกระบอกตา และในบางกรณีอาจเกิดอาการรุนแรงส่งผลให้เกิดอาการเลือดออกภายในร่างกาย มีภาวะช็อค ซึ่งอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที ปัจจุบันแนะนำการป้องกันโรคเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุด

         ไข้เลือดออกสามารถป้องกันได้โดยการลดโอกาสในการถูกยุงลายกัด ซึ่งเป็นพาหะสำคัญของเชื้อไวรัสเดงกี การป้องกันโรคนี้จึงเป็นเรื่องที่พ่อแม่และผู้ดูแลเด็กทุกคนควรให้ความสำคัญ โดยสามารถทำได้หลากหลายวิธี เช่น

1.  การกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุง
      ยุงลายมักจะวางไข่ในน้ำขัง การกำจัดแหล่งน้ำขังในบ้านจึงเป็นวิธีที่สำคัญในการลดจำนวนยุงลาย เช่น
o    ตรวจสอบและทำความสะอาดภาชนะต่าง ๆ ที่สามารถเก็บน้ำฝนได้ เช่น ถังน้ำ, กระถางต้นไม้, หรือขวดพลาสติก
o    เปลี่ยนน้ำในภาชนะที่ใช้ใส่น้ำให้บ่อย ๆ เช่น ถาดน้ำในเครื่องปรับอากาศ หรือภาชนะที่ใช้สำหรับดื่มน้ำสัตว์เลี้ยง
o    การใช้ทรายดูดซับน้ำในภาชนะที่ไม่สามารถเทน้ำออกได้

2.  การใช้สารป้องกันยุง
       วิธีหนึ่งในการป้องกันยุงลายคือการใช้สารป้องกันยุง เช่น สเปรย์กันยุง โลชั่น หรือครีมที่มีสาร DEET, Picaridin หรือสารสกัดจากธรรมชาติ ซึ่งสามารถใช้ทาผิวหนังเพื่อป้องกันการกัดจากยุงได้ นอกจากนี้ยังมีการใช้แผ่นแปะกันยุง ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ที่สะดวกและปลอดภัย โดยการติดสติ๊กเกอร์บนเสื้อผ้าหรือบริเวณที่ต้องการช่วยป้องกันยุงจากการกัด ซึ่งสามารถใช้งานได้ทั้งในร่มและกลางแจ้ง การใช้สติ๊กเกอร์นี้เป็นหนึ่งในวิธีที่ง่ายและสะดวกเพื่อป้องกันยุงกัดโดยไม่ต้องใช้สารเคมีบนผิวหนัง

3.  การสวมใส่เสื้อผ้าที่ปกป้องได้ดี
      การใส่เสื้อแขนยาวและกางเกงขายาวที่มีสีอ่อน รวมถึงการสวมรองเท้าปิดหรือถุงเท้า จะช่วยลดการสัมผัสกับยุงโดยตรง โดยเฉพาะในช่วงที่ยุงออกหากิน เช่น ช่วงเย็นและตอนกลางคืน

4.  การใช้มุ้งกันยุง
      หากอยู่ในพื้นที่ที่มียุงจำนวนมาก หรือในช่วงที่ยุงออกหากิน การใช้มุ้งกันยุงในการนอนหลับจะช่วยป้องกันการถูกยุงกัดในขณะนอนหลับได้

5.  การหลีกเลี่ยงบริเวณที่มียุงชุกชุม
      ในช่วงที่มีการระบาดของไข้เลือดออก ควรหลีกเลี่ยงสถานที่ที่ยุงอาศัยหรือสะสมตัว เช่น บริเวณที่มีน้ำขังมาก หรือในพื้นที่ที่มีการระบาดของโรคไข้เลือดออกสูง

สรุป
      การป้องกันไข้เลือดออกสามารถทำได้ง่าย ๆ เพียงแค่เราหมั่นตรวจสอบและกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงในบ้าน รวมทั้งใช้วิธีป้องกันต่าง ๆ อย่างสม่ำเสมอ เช่น การใช้ผลิตภัณฑ์ป้องกันยุงและการสวมเสื้อผ้าที่ปกปิดร่างกายเพื่อลดการสัมผัสกับยุง นอกจากนี้ยังสามารถใช้แผ่นแปะกันยุง ซึ่งเป็นหนึ่งในวิธีที่สะดวกและปลอดภัยในการป้องกันยุงกัดได้ทุกวัน การทำตามขั้นตอนเหล่านี้จะช่วยลดความเสี่ยงในการติดเชื้อไข้เลือดออกและปกป้องสุขภาพของลูกน้อยและสมาชิกในครอบครัวให้ปลอดภัยจากโรคนี้ค่ะ

บทความโดย
อ.พญ.ลลิต ลีลาทิพย์กุล
กุมารแพทย์ประจำภาควิชากุมารเวชศาสตร์
คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์